Mambo (dantza)
Mamboa Kubako dantza bat da, 1940ko hamarkadan garatu zena izen bereko musika generoa Amerika osoan zabaldu zenean.[1] 1930eko hamarkadan sortu zuen Arsenio Rodríguez musikari eta konpositore kubatarrak, Habanan Cachaok garatu zuen beranduago eta Dámaso Pérez Pradok eta Benny Morék ezagun egin zuten.[2]
Historia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]1940ko hamarkadaren amaieran, Pérez Pradok aurretik existitzen zen musika estiloan oinarritutako dantza asmatu zuen, eta mambo gisa merkaturatu zuen. Kikongo hizkuntzan «jainkoekin hitz egitea» esan nahi du, kongoarrek hitz egiten zuten hizkuntzan. Habanaren ondoren, Pérez Pradok musika Mexikora eraman zuen, eta han adoptatu zuten. Mamboaren dantza originalak askatasuna eta pausu zailak izan zituen ezaugarri. Artista mexikar batzuk dantzari ezagunak izatera iritsi ziren: Tongolele, Adalberto Martínez, Rosa Carmina, Tin Tan eta Lilia Prado. Horietako gehienek zuzeneko emanaldietan lagundu zioten Pradori, edo Mexikon hainbat film egin zituzten.
New Yorkera iritsi zen dantza guztiz desberdina da bertan orain egiten denarekin. Jatorrizko mamboaren dantzak ez du haustura-urratsik, ezta oinarrizko urratsik ere. Kubako dantza ez zuten onartu dantza-maisu profesional askok. Kubako dantzariek "musika sentitzea" bezala deskribatuko lukete, non soinua eta mugimendua gorputzaren bidez fusionatu baitziren.[3] Estatu Batuetako dantza profesionaleko irakasleek muturreko, diziplinarik gabeko, gisa ikusi zuten dantzaren ikuspegi hori, eta, beraz, beharrezkotzat jo zuten dantza estandarizatzea, merkatu sozialerako edo aretorako sal daitekeen produktu gisa aurkezteko.[3]
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- ↑ Garcia, David F.. (2006). «Going Primitive to the Movements and Sounds of Mambo» The Musical Quarterly 89 (4): 505–523. doi:..
- ↑ Arsenio Rodriguez interview 1970 - Part 2 of 3. YouTube 4 de noviembre de 2010.
- ↑ a b Garcia, D. F.. (2006). «Going Primitive to the Movements and Sounds of Mambo» The Musical Quarterly 89 (4): 505–523. doi:..
